رویکردهای قرآنشناسان معاصر به اسباب نزول
author
Abstract:
دانش اسباب نزول از کهنترین مباحث علوم قرآنی و مرتبط با فهم قرآن است. در دورۀ معاصر علیرغم تداوم آرای گذشتگان نزد قرآنشناسان کلاسیک، در قریب به تمام مباحث این علم تغییر و تحوّلاتی مشاهده میشود. مطالعۀ حاضر با روشتوصیفی ـ تحلیلی به بررسی رویکردهای قرآنشناسان و تحوّل دیدگاههای آنها در این حوزه میپردازد. بررسی انجامشده نشان میدهد که تداوم دیدگاه گذشتگان در دورۀ معاصر نتیجۀ عواملی همچون گرایش به تفسیر بر پایۀ روایات و احیاناً گرایش به تقلید از شیوۀ تفسیری گذشتگان است. تغییر و تحوّلات مذکور نیز عمدتاً برخاسته از تحوّل دیدگاهها در باب ماهیت متن قرآنی، میزان تعامل متن قرآنی با واقعیت، رویکرد نقادانه نسبت به روایات، اعتقاد به ضرورت بازنگری دقیق دیدگاههای گذشتگان و بررسی همهجانبه میراث دینی است. به نظر میرسد که دوران معاصر، عصر توسعۀ بحثها دربارۀ سبب نزول بوده، و شکلگیری دیدگاههای متعدد را در پی داشته است؛ خواه دیدگاههایی مانند بینیازی تفسیر از اسباب نزول، و عدم ضرورت وقوع سبب و نزول آیه در تعریف سبب نزول که از دید غالب مفسرانْ معتبر به شمار نیامدهاند و در این مطالعه بهتفصیل نقدهایشان هم ذکر خواهد شد، و خواه دیدگاههای متعدد دیگری که مقبول مفسران مسلمان افتادهاند.
similar resources
گونه شناسی انتقادی رویکردهای مبنایی به اسباب نزول
نحوه استفاده قرآنپژوهان از اسباب نزول، تأثیر مهمی در فهم آیات قرآن دارد. با مراجعه به آثار تفسیری و علوم قرآنی، شاهد طیف وسیعی از انواع مواجهه با اسباب نزول هستیم که درک و تبیین آن، مستلزم توجه به مبانی نظری است. این مقاله با روشی توصیفی تحلیلی به دنبال گونهشناسی و نقد رویکردهای مبنایی به اسباب نزول است. رویکردهای مبنایی در مواجهه با روایات سبب نزول را میتوان بر اساس میزان گرایش نسبی آنها ب...
full textروش شناسی کشف و اعتبارسنجی اسباب نزول (الگوریتم دستیابی به اسباب نزول آیات)
مساله این مقاله، دستیابی به روش قدمبهقدم برای کشف اسباب نزول آیات قرآن و شاخصهای اعتبارسنجی آنهاست. در این بحث که از مباحث علوم قرآنی است، با روش کتابخانهای، پس از تعریف و کاربرد دانش اسباب نزول، منابع متقدم و متأخری که سبب نزول آیات را ارائه کردهاند، بر اساس تاریخ تدوین فهرست شده و تفاسیری که بیشتر به بحث اسباب نزول پرداختهاند، معرفی شده است. سپس پنج شاخص برای ارزیابی و اعتبارسنجی این من...
full textاهل بیت و اسباب نزول
نقد و بررسى بخشى از اسباب نزول است که در شأن اهل بیت (ع) به ویژه على (ع) نقل شده است. نگارنده، پس از تبیین پیوند قرآن و اهل بیت (ع) و جایگاه اهل بیت در قرآن به شرح و توضیح آیات نازله درباره اهل بیت (ع) که داراى سبب نزولاند، پرداخته است. وى پس از طرح آیه مباهله، به نقد و بررسى ارتباط آن با منزلت اهل بیت (ع)، نظر مفسّران اهل سنّت درباره آیه مذکور، مفهوم و داستان مباهله، دیدگاه فریقین در سبب نزول آ...
full textاسباب نزول در تفسیر المنار
بررسى و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در »تفسیر المنار« اثر محمد عبده و رشید رضا است. نگارنده تفسیر المنار به روایات تفسیرى و از جمله روایات اسباب نزول بى اعتنا است و با دیده تردید بدانها مىنگرد. نویسنده، نخست از شاخصههاى اجتماعى و اصلاح گرایانه تفسیر المنار سخن مىگوید و ضمن یاد کرد تفاوتهاى شیوه تفسیرى محمد عبده و رشید رضا، مؤلف تفسیر المنار را رشید رضا مىداند و موضع نقادانه رشید رضا را ...
full textتطابق تفسیرى اسباب نزول و آیه، روشى در جهت نقد اسباب نزول
بررسى نقش علم اسباب نزول در تفسیر آیات وحى و بهره ورى از تفسیر آیه در جهت ارزیابى و نقد سبب نزول است. شکل روایتى اسباب نزول، کثرت اسباب نزول رسیده از طریق اهل سنّت، تأثیر پذیرى از اسرائیلیّات، تسامح و تساهل در برابر اسرائیلیّات و مسأله دار بودن راویان، اهمیّت نقد اسباب نزول و شناخت ملاکهاى آن را دو چندان مىسازد. از سوى دیگر، افزون بر ضعفهاى سندى، روایات اسباب نزول به لحاظ دلالت و محتوا با ضعفهاى...
full textMy Resources
Journal title
volume 24 issue 64
pages 71- 108
publication date 2018-12-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023